FAŞİZM

FAŞİZM

Ana Temalar:

1)        Anti Rasyonalizm: anti rasyonalizm faşizmi pek çok yönden etkilemiştir. Faşizm soyut düşünceyi küçümseyip hareketten hoşlanan anti entelektüel yönünü anti rasyonalizmden alır. ÖR: “konuşma, hareket et, hareketsizlik ölümdür” Musolini’nin en sevdiği slogandır. Entelektüel hayat değersiz ve alay konusudur; soğuk, kuru ve cansızdır. Faşizm ruhu, duyguları ve içgüdüleri ön plana çıkarır.

Faşistler her zaman neyin karşısında durduklarını destekledikleri düşünceden daha açık biçimde ortaya koymuşlardır. Bu bakımdan faşizm bir anti felesefedir: anti liberal, anti muhafazakâr, anti burjuva, anti komünist… vb.

2)        Mücadele: faşizmin ortaya çıkışında sosyal darvinizmin önemli etkisi vardır. Faşistlere göre en güçlü ve hızlı olan hayatta kalır; bunun sağlanmasını garantileyen tek yol mücadele ve rekabettir. Hitler 1944’ te üst düzey yöneticilerine “zafer güçlünün, ölüm zayıfındır” demiştir.

Son olarak faşizmin hayatı “sonu olmayan bir mücadele” olarak görmesi ona, yayılmacı ve hareketli bir yapı kazandırmıştır.

3)        Liderlik ve Elitizim: faşizm mutlak liderlik ve elit yönetiminin doğal ve istenen bir sistem olduğu düşüncesi üzerine kuruludur. Tüm insanlar farklı yetenek ve özelliklerle doğarlar. Bunların içinden çok azı liderlik yeteneğine sahiptir ve bu yeteneğe sahip olanlardan biri diğerinin önüne sadece mücadele ile geçe bilir. Faşizme göre toplum üç tip insandan oluşur. Birincisi yüce, her şeyi gören, rakipsiz, otoriteyi elinde bulunduran liderdir. İkincisi geleneksel elite ters olarak kahramanlığı, vizyonu, fedakârlığı ile öne çıkan savaşçı elittir. Üçüncüsü ise zayıf, tembel, aptal ve sorgusuz itaate mahkûm olan kitlelerdir. Faşist devletin temel ilkesi bütün otoritenin liderin şahsında toplanmasıdır. Seçim, parlamento, parti gibi ara kurumlar liderin isteğine karşı çıkılmaması için zayıflatılmış ya da tamamen ortadan kaldırılmıştır.

4)        Sosyalizm: faşizm ve sosyalizm arasında açık rekabete rağmen faşistlerin bazı sosyalist düşüncelere eğilimi vardır. Sosyalizm gibi faşizmde kapitalizmin burjuva değerlerine ters düşen bir anlayışı benimser. Faşizmde toplum bireyden daha önemlidir. Kapitalizm ise tam tersine şahsi çıkarların elde edilmesini hedefleyerek milli birliği tehdit eder. Ayrıca faşist rejimler kapitalizmi kontrol etmek için sosyalizm benzeri ekonomik politikalar uygulamıştır.

5)        Aşırı milliyetçilik: faşizm yayılmacı ve şovenist bir milliyetçilik geleneğinin uç bir versiyonunu benimsemiştir. Bu gelenek milletleri eşit ve bağımsız varlıklar olarak değil hâkimiyet için mücadele eden doğal düşmanlar olarak görür. Faşist milliyetçilik farklı kültür ve milli değerlere saygı göstermez; bir milletin diğerlerine olan üstünlüğünü savunur.

Faşizm ve Devlet:

İtalyan faşizmi otoriterdir, elitist, anti rasyonel, aşırı milliyetçi, yayılmacı ve militaristti. Ama sistem olarak totaliter olan Nazi Almanya’sı daha ırkçı ve diğerlerini yok etmek isteyen bir yapıdaydı (otoriter: siyaseti tek elde toplar, totaliter: buna ek olarak hayatın her alanını elde tutar. ÖR: Suriye otoriterdir, siyasi tekellik var, halk yaşamına devam ediyor; kuzey kore ise totaliterdir. Tek tip insan oluşturmayı hedefler).

      İtalyan faşizmi bir nevi devlete tapıcılıktır. Naziler ise devleti hedefe ulaşmak için bir araç olarak görürler. Hitler yaratıcı gücün alman ırkından geldiğini belirterek devleti sıradan bir araç olarak görür.  

SONUÇ OLARAK ;
Toplumsal yaşamın tüm alanlarını kapsayan bağlayıcı bir ideoloji biçimidir.Otoriter olmalıdır.İnsanlar arası ve milletler arası eşitlik yoktur.Herkes her şeyi bilemez,Yönetim özel olarak seçilmiş seçkin kişilerin elindedir. Faşizm aslında orta sınıfın ideolojisidir.Faşist düşünürler komünizmden olduğu kadar,büyük sermayeden de hoşlanmazlar. Toplumdaki yaygın kanıların aksine Gerçek Faşizm Kapitalizme karşı çıkar,Liberalizme’’ahlak dışı bir ideoloji’’diye bakar.İnsanların eşit yaratılmadığı gerçeğini benimserler,''bazıları yönetmek bazıları ise yönetilme için vardır'' diye düşünür..Üstün ırkların aşağı ırkları yönetmeleri onların yararınadır.Parlamenter demokrasi ‘’sorumsuzluk ve güçsüzlüktür’’. Tek şef,tek parti,tek devlet anlayışı benimsenir.Eğitim sistemi devlete saygı temelinde kurulmuştur.Ekonomik sistemde korporasyonlar bulunur bunlar sınıflar arası çatışmanın yok olması ve ulusal birliğin öne çıkartılmasını amaçlar. Popülizm ön plandadır,kapitalizm reddedilir.Komünizm düşman ideolojidir.Toplumsal yapı erkek egemen yani ataerkildir.