ORTADOĞUDA RANTİYE DEVLET ÖRNEKLERİ ÜZERİNE SALVOLAR

Öncelikle bilmemiz gereken bu tip ülkelerde Petrolün bulunuşu ile Devlet Kurma süreçleri aynı döneme denk gelmesidir...
Rantiye Devlet nedir ? Rantiye Devlet , Milli gelirlerinin çok büyük bir kısmını(Petrol ve doğalgaz) diğer ülkelere satarak elde eden ülkedir...Bu tür ülkelerde Petrol rantı devletin oluşum sürecini belirler...Kurumsal gelişim zayıf,Vergilendirme kapasitesi oldukça sınırlı,Pek tabiiki Rant dağıtım sistemide oldukça gelişmiştir...Rantiye devletle toplum arasındaki sözleşme Petrolden gelen rantın dağıtım aşamasında oluşur.Devlet toplumsal meşruiyeti petrol rantının dağıtımı ile sağlar.Bu sayede toplumsal muhalefet oluşamaz oluşsa da Aşiret bağı üzerinden kendine yer açar..
 Bu tür devletlerde ki Petrol gelirlerinin 3 temel özelliği vardır

1:PETROLÜN ÜRETİM MALİYETİ İLE SATIŞ FİYATI ARASINDA UÇURUM SÖZ KONUSUDUR.PETROLÜN FİYATI STRATEJİK SİYASAL ETKİLERLE OLUŞUR.BU ÖZELLİKLERİNDEN DOLAYI PETROL SAHİBİ ÜLKELER BÜYÜK GELİRLER ELDE EDERLER.

2:PETROL GELİRLERİ ASLINDA ÜLKE DIŞINDAN ELDE EDİLEN GELİRLERDİR ÇÜNKÜ PETROLLERİNİ YABANCI DEVLETLERE KİRALARLAR ONLARDANDA PARAYLA ALIRLAR.BİR ÇOK PETROL ÜRETİCİSİ ÜLKEDE PETROL ÇIKARILDIKTAN HEMEN SONRA ÜLKE DIŞINA SEVK EDİLİR.DAHA SONRA BU GELİRLER DOĞRUDAN DEVLETİN KASASINA GİRER.

 3:PETROL GELİRLERİNİN DOĞRUDAN DEVLET KASASINA GİRMESİ İLE OTORİTER DEVLET YAPISI ORTAYA ÇIKARIR.SİYASİ SİSTEM DEMOKRATİKLEŞEMEZ.DIŞARIDAN GELEN PETROL GELİRLERİ KRALİYET AİLESİNE GİDER ONLARDA BU PARALARI TOPLUMU KENDİ KAFALARINA GÖRE BİLİNÇLENDİRMEK İÇİN KULLANIRLAR.

Yukarıda büyük şekilde yazdıklarım S.İ.B.U öğrencileri için Ortadoğu da Rantiye devlet sorunun da bilinmesi gereken en önemli husus ve noktalardır,

Rantiye Devlete devam edelim...

Dediğim gibi devlet sadece petrolü vatadaşlara dağıtma noktasında mevcuttur,Vatandaşlara bu sayede çeşitli istihdamlar sunarlar.Bu tür Ülkelerde Özel Sektör devletin sağladığı kredilerle ayakta durur.Her türlü malın fiyatı gerçek fiyatından çok dahah ucuzdur.

Yani Rantiye devletlerde toplumsal sözleşme Devletin Petrol Gelirlerini dağıtmasıve toplumun bu sayede siyasetten feragat etmesi anlamına gelir.Dolayısıyla bu tür devletlerde en gelişmiş sektör Hizmet Sektörüdür.

Rantiye Devletlerde Muhalefet ise Özellikle 1980  ve 1990 lardaki petrol fiyatlarının çok üyük bir düşüş yaşamasıyla oluşmuştur...Toplumla olan sözleşme sıkıntıya girdi,Devlet muhalefetin sesine kulak vermek zorunda kaldı.Buna bağlı olarak da petrol dağıtım politikalarında var olan Aşiret yapıları oldukça güçlendi.Örneğin Iraktaki Baas ve Libyadaki Kaddafi rejimleri başlangıçta bu tür Aşiret yapılanmalarına karşı olarak durdular fakat sonra bu Aşiretlerin toplum düzenini kontrol ettiğini gördüler ... 

Bu tür Ülkelerde belirli bir kayırma ve himaye sistemi mevcuttur.Devletin Harcama kapasitesinin petrole bağlı olarak artması Demokratikleşme vurgusunu da azaltır...Bu da baskıcı yönleri geliştirir ve güvenlik alanındaki harcamaları artırır...

Not-Ortadoğu ülkelerinin bütçelerinin %10 u silahlanmaya artırılmıştır,Dünya ortalaması ise bu oran % 4 ü geçmez.